راز گرفتن آكوردهاي باره گيتار

گرفتن باره براي هنرجويان تازه كار اغلب با دشواري هاي زيادي همراه است و حتي نوازندگان در سطح بالاتر نيز گاها در قطعاتي با باره هاي زياد دچار خستگي و انقباض عضلات دست چپ مي شوند در اين قسمت مطلبي ترجمه شده از يكي از مدرسين خوب گبتار در اروپا به نام داگلاس نيت كه توضيحاتي داده شده است در مورد شيوه گرفتن باره و آناتومي انگشتان نوازنده در هنگام اجراي اين عمل كه در مطالب بعدي سعي مي شود تا نكات تخصصي و پيشرفته نيز در اين باره قرار داده شود.

كه براي واضح شدن مطالب بنده توضيحاتي را در داخل پرانتز براي كامل شدن مطلب مي دهم.
center

راز( راز جنيفر كوچولو ) اين كه چگونه آكوردهاي باره دار را واضح بنوازيم؟
آيا در گرفتن باره ها به طوري كه صدايي واضح و تميز ايجاد كنند مشكل داريد؟ آيا فكر مي كنيد كه انگشتان شما خيلي كوچك اند و يا براي بدست آوردن يك باره خوب شما خيلي ضعيف هستيد؟ اجازه بدهيد كه داستان جنيفر كوچولو را براي شما بگويم:

چندين سال پيش جنيفر كوچولو يكي از شاگردان من بود. جنيفر 7 ساله٬ ريز نقش با دستان كوچك و لاغر در عين حال يك دختر كوچولوي نرمال بود. اما گيتار نسبتا خوب مي نواخت و قادر بود آكوردهاي باره دار را بدون هيچ مشكلي بنوازد. در همان زمان٬ شاگرد ديگري به نام دنيس داشتم.

دنيس يك مرد سي و خورده اي ساله٬ تنومند و خيلي قوي بود كه در حال يادگيري نواختن آكوردهاي باره دار بود. اما آكوردهاي او صداي گز داشت و تلاش قابل ملاحظه اي به خرج مي داد. من فكر كردم اين جا چه اتفاقي دارد مي افتد. چه چيزي را جنيفر كوچولو مي داند كه دنيس قوي هيكل نمي داند؟ خوب دوستان٬ راز جنيفر كوچولو اين بود: جنيفر كوچك به طور ذاتي مي دانست كه از نيروي بازو براي پايين نگهداشتن باره استفاده كند. او نيروي كمي در دست چپ خود داشت. براي پايين نگهداشتن يك باره٬ شما گيتار را با دو بازوي خود اندكي از سينه ي خود دور كنيد.

نه! شما قرار نيست گيتار را با تمام توان خود از سينه دور كنيد. فقط به اندازه اي كه باره را نگه داريد. شما گيتارتان را به هيچ وجه تحت فشار قرار نداده و صدمه نزنيد. اما اين مطلب را با گرفتن كامل يك باره تمرين نكنيد. خواندن مقاله را ادامه دهيد و ببينيد كه چگونه بايد تمرين كنيد.

شما از انگشت شصت و ديگر انگشتان براي فشردن دسته گيتار استفاده نكنيد. ماهيچه هاي انگشت شصت نسبتا ضعيفند و سريع خسته مي شوند. اما ماهيچه هاي بازو قوي هستند( حتي در يك بچه كوچك) و وقتي استفاده شوند به راحتي خسته نمي شوند. انگشت شصت فقط براي پايدار ماندن دست چپ و يا انتقال نيروي محض بازو ها به دست و انگشتان آن جا قرار دارد. آن يك هنر غير فعال و نه فعال در نواختن گيتار به خصوص آكوردهاي باره دار مي باشد.

يكي از مشكلات شايع در ميان هنرجويان به طور مثال در انجام تمرينات كروماتيك و يا
گام زدن اين است كه سعي مي كنند تا فشار لازم براي گرفتن فرت توسط دست چپ را از طريق فشار دادن انگست شست بر دسته گيتار جبران كنند كه اين عمل موجبات انقباض ماهيچه هاي دست شده و نه تنها به شما هيچ كمكي نمي كند بلكه موجب خستگي زودرس- گرفتگي عضلاتي و دلسرد شدن از تمرين مي شود در حالي كه شست تنها حكم يك گيره را دارد!

يك بار ديگر شما از نيروي بازوي خود براي نگه داشتن باره استفاده مي كنيد. گيتار را با دو بازو در جهت عكس سينه بكشيد. اگر اين كار را درست انجام دهيد٬ انقباض را در ساعد٬ آرنج و يا شانه ها احساس خواهيد كرد. شما گيتار را به طوري كه كم به سينه فشرده مي شود٬ احساس خواهيد كرد. تكرار مي كنم به هيچ وجه به گيتار خود صدمه نزنيد. محكم بكشيد٬ فقط در حدي كه باره را پايين نگه دارد٬ نه با تمام قدرتتان!

دنيس بزرگ جثه سعي مي كرد كه ساز را با قدرت مردانه خود كنترل كند و با فشار به انگشت اوضاع را بدتر مي كرد٬ زيرا فشردن با شصت باعث مي شود كه انگشت باره براي اين كه درد و خستگي در انگشت شصت را كم كند به سمت بالا قوس پيدا كرده و يا خميده شود به جاي اين كه روي دسته صاف و هموار بماند٬ جنيفر كوچولو به طور ذاتي مي دانست كه فقط از نيروي بازوي خود استفاده كند.

در واقع٬ ايده بسيار خوبي است كه آكورد هاي باره دار را به طوري كه اصلا انگشت شصت روي دسته گيتار نباشد تمرين كنيم.

دومين فاكتوري كه اغلب در تكنيك باره از آن چشم پوشي مي شود٬ اين است كه در نواختن يك باره كامل٬ مفصل پشتي انگشت اول ( مفصل نزديك به مچ ) بايد بالا باشد. توضيح دادن آن با كلمات مشكل است٬ اما اين بند انگشت يا مفصل عقب را هم سطح با نوك انگشت نگه داريد ( يا حتي كم بالاتر اما البته نه آنقدر بالا كه از روي دسته بلند شود ) طوري كه انگشت روي دسته صاف بماند. بيشتر آدم ها٬ وقتي براي نگهداشتن باره٬ تلاش مي كنند٬ آن بند انگشت يا مفصل پشتي را به سمت پايين مي كشند كه باعث مي شود مفصل مياني اندكي بالا بماند. نه٬ نه٬ نه. آن بند انگشت و يا مفصل پشتي را بالا نگهداريد. نياز به گفتن نيست كه انگشت باره بايد نزديك به فرت و موازي با آن باشد.

از خم كردن انگشت اول ( اشاره ) براي گرفتن باره بايد خود داري شود چون كه اين حالت باعث مي شود تا در قطعاتي با سرعت بالا تمركز نوازنده از بين رود و در ثاني از اجراي شفاف نت ها نيز جلوگيري مي كند.
center

فرض مي كنيم كه گيتار شما خوب كوك شده و شما از سيم هايي با كشش معقول استفاده مي كنيد. ( استفاده از سيم هانا باخ يا آرانخوئز با كشش بالا براي يادگيري آكوردهاي باره دار خوب نيست اين مارك ها نسبت به ديگر سيم ها كشش بالاتري دارند اما سيم هايي عالي هستند.)
انگشت سوم خود را روي سيم پنجم فرت پنجم بگذاريد. انگشت چهارم ( انگشت كوچك) را روي سيم چهارم فرت پنجم بگذاريد. انگشت دوم را روي سيم سوم فرت چهارم بگذاريد.

مطمئن شويد كه انگشت دوم با فرت موازي است و عمود بر دسته گيتار باشد٬ نه اين كه كج و يا متمايل به چپ باشد. همچنين مطمئن شويد كه انگشت شصت شما در وسط٬ دسته گيتار در جهت عكس فرت سوم و يا چهارم و نسبتا قائم بر دسته و شايد كمي به سمت چپش چرخيده باشد حال انگشت اول را روي سيم 6 فرت سوم باره بگيريد در حالي كه مطمئن شويد كه بند انگشت پشتي بالا است٬ حتي هم سطح يا اندكي بالاتر از نوك انگشت. بله٬ شما يك باره كامل سل ماژور در فرت سوم را گرفته ايد. ( من فرت سوم را توصيه مي كنم زيرا كشش سيم براي گرفتن باره در فرت سوم نسبت به فرت اول كمتر است.)

حال آكورد را از سيم شش تا سيم 1 به صورت آرپز اجرا نماييد مي توانيد با انگشت P اين كار را انجام دهيد و تك تك نت ها را به صدا در آوريد. بايد صدايي واضح بدهد. اگر چنين نيست٬ هر سيم را به طور جداگانه بزنيد و ببينيد كدام سيم يا سيم ها صداي گز مي دهد بعضي اوقات اصلا باره نيست كه صداي گز مي دهد بلكه يكي از انگشتان ديگر است كه اين صدا را مي دهد.

اگر اين طور باشد كه خوب است چون شما آن انگشتان را بيشتر فشار مي دهيد و يا جاي آن ها را اندكي تنظيم مي كنيد و همه چيز درست مي شود. همچنين ممكن است لازم باشد شما جايي را كه نوك انگشت باره نشسته اندكي جابه جا كنيد يا به طور قائم بر سيم ششم و يا شايد اندكي جلوتر از آن بگذاريد براي اين كه سيم هاي ديگر را خارج از نقاط نرم و يا شكاف هاي انگشت باره نگه داشته باشيد.

در شروع هميشه باره را آخر بگيريد. اين مسئله براي جاي گيري درست بسيار مهم مي باشد. روي به دست آوردن يك آكورد واضح بيشتر از 15 ثانيه كار نكنيد. وقتي دست يا انگشتان شما خسته شوند آكورد بد و بدتر خواهد شد. يك دقيقه استراحت كنيد تا دست شما نيروي خود را دوباره به دست آورده و دوباره تمرين كنيد.
طي همين زمان دستور عمل پاراگراف بالا را دوباره بخوانيد براي اين كه دوباره چك كنيد٬ كه همه چيز را به درستي انجام مي دهيد پس دوباره تمرين كنيد٬ مطمئن شويد كه وقتي با بازوهاي خود گيتار را مي كشيد٬ بعد انگشت پشتي را ناگهان پايين نياوريد و يا موقعيت انگشت شصت را جابه جا نكنيد و يا انگشت دوم را به طرف چپ باره متمايل نكنيد. انگشت دوم را به طور قائم بر دسته و موازي با فرت نگهداريد.

من 100% در آموختن آكوردهاي باره دار به شاگردان موفق هستم اگر آن ها اين دستور عمل را دنبال كنند. تلاش واقعي و تعيين كننده در نواختن آكوردهاي باره دار در اين قسمت مي باشد. شما بايد بتوانيد آكوردهاي باره دار را بدون اين كه انگشت شصت اصلا روي دست گيتار باشد بنوازيد!
يك بار ديگر٬ شما مي خواهيد سنگيني كار را از روي انگشت شصت بر داريد.

اين بازوها هستند نه انگشت شصت كه بايد منبع قدرت باشند. شما مي توانيد آكورد سل ماژور را طبق دستور بالا بگيريد٬ انگشت شصت را از روي دسته برداريد. صدا بايد خوب باشد مانند زماني كه انگشت باره صاف و انگشت شصت و انگشت دوم در جاهاي درست خود هستند.

اگر بخواهيد در اين مسئله مهارت بيشتري پيدا كنيد٬ يك تمرين خوب و مفرح نواختن با آكوردهاي باره دار بدون انگشت شصت روي دسته ( و همچنين با انگشت شصت روي دسته ) مي باشد. آكورد سل ماژور را به شكل بالا بگيريد. اما در فرت دوم. ( باره در فرت دوم٬ براي ايجاد آكورد فا ديز ماژور ). آكورد را سه بار بزنيد. بعد آكورد را روي فرت هفتم ( سي ماژور) ببريد و دوباره بزنيد.

آكورد را 2 فرت ديگر بالا برده در فرت نهم اما انگشت دوم را برداريد . (گيتار پاپ آكورد دو ديز ماژور ). 3 بار بزنيد. دو فرت عقب به سمت فرت هفتم رفته و انگشت دوم را روي سيم سوم فرت هشتم. ( سي ماژور دوباره ) بگذاريد. دوباره بزنيد.

( ما داريم در گام فا ديز ماژور مي نوازيم براي اين كه از گرفتن آكورد باره دار در فرت اول جاي كه كشش سيم زياد است دوري كنيم. ) اين روند را دوباره تكرار كنيد. اما زياد از حد اين تمرين را انجام ندهيد. اگر صدا رو به بدي گذاشت٬ استراحت كرده تمرين را بعد از يك دقيقه دوباره انجام دهيد.
اگر شما تمرين را بدون انگشت شصت روي دسته انجام مي دهيد حتما گه گاهي آن را به چپ و راست تكان دهيد تا مطمئن شويد كه منقبض نيست شما مي توانيد در حالي كه از نيروي بازوي خود به درستي استفاده مي كنيد انگشت شصت را هم منقبض كنيد كه ما نمي خواهيم آن را انجام دهيم. ما داريم سعي مي كنيم كه انگشت شصت را نسبتا در حال استراحت نگه داريم وقتي كه آكوردهاي باره دار را مي نوازيم٬ براي اين كه سنگيني كار را روي بازوها بگذاريم.

اگر هنوز مي خواهيد كه اين مهارت را در سطح بالاتري انجام دهيد٬ آهنگي را كه نسبتا خوب مي نوازيد برداريد ( حتي لازم نيست كه داراي آكوردهاي باره دار باشد ) و آن را بدون انگشت شصت روي دست گيتار بنوازيد اين هم به شما مي آموزد كه چگونه از نيروي بازوي خود و نه ماهيچه هاي ضعيف انگشت شصت استفاده كنيم. اشتباه برداشت نكنيد. شما نخواهيد توانست كه آهنگ را به همان خوبي بدون انگشت شصت روي دسته بنوازيد. انگشت شصت واجب و ضروري است٬ اما فقط به عنوان پايدار كننده٬ نه به عنوان يك عضو ماهيچه اي فعال. نواختن قطعات بدون انگشت شصت روي دسته فقط يك تمرين آموزشي و آگاه كننده است. اما اين مسئله را به درستي در يابيد كه وقتي شما از به كار بردن نيروي شصت به نيروي بازو تغيير موضع مي دهيد٬ نواختن شما جسورانه تر٬ امن تر٬ دقيق تر و قوي تر خواهد بود.